Het publieke bewustzijn over hiv en aids (hiv/aids) is de afgelopen decennia toegenomen. Het betekent echter niet dat onze inspanningen om manieren te vinden om de overdracht van hiv uit te roeien daar stoppen. Omdat de realiteit is dat hiv-gevallen en het wereldwijde sterftecijfer voor aids nog steeds vrij hoog zijn.
Begrijpen hoe hiv wordt overgedragen, vormt de kern van het voorkomen van de verspreiding van de ziekte en de schadelijke complicaties van hiv. Bovendien bestaan er nog steeds veel mythes over de verspreiding van hiv en aids die moeten worden gecorrigeerd zodat misverstanden niet langer hun tol eisen.
De meest voorkomende wijze van overdracht van HIV
Als we de mediaberichten van het Indonesische ministerie van Volksgezondheid samenvatten, is het aantal nieuwe hiv-gevallen in Indonesië sinds 2005-2019 blijven toenemen.
Het percentage hiv-gevallen tot juni 2019 steeg met ongeveer 60,7% ten opzichte van het aantal mensen met hiv/aids (PLWHA) in 2016, dat 640.443 mensen bereikte.
Dit beeld van de situatie laat zien dat er meer bewustzijn nodig is om te voorkomen dat de verspreiding van hiv zich verder verspreidt.
Volgens het Center for Disease Control and Prevention (CDC) kan HIV-overdracht alleen plaatsvinden via tussenpersonen bepaalde lichaamsvloeistoffen.
Deze lichaamsvloeistoffen zijn bloed, sperma, pre-ejaculatoire vloeistof, anale vloeistof, vaginale vloeistof en moedermelk.
Voor het virus dat ervoor zorgt dat hiv wordt overgedragen van een geïnfecteerde persoon, moet de vloeistof het lichaam van een gezond persoon binnendringen via:
- Open zweren op de huid, zoals zweren rond de intieme organen, open aften op de lippen, zweren op het tandvlees of de tong.
- Slijmvlies op de vaginawand.
- Beschadigde lichaamsweefsels zoals blaren op de anus.
- Bloedstroom van naaldinjectie.
Hieronder volgen enkele van de belangrijkste manieren om hiv/aids over te dragen:
1. Onbeschermde seks
Seks met vaginale penetratie (penis naar vagina) of anale penetratie (penis naar anus) zonder condoom is de meest voorkomende manier van overdracht van HIV/AIDS.
Overdracht van het hiv-virus door seksueel contact is vatbaar voor contact met bloed, sperma, vaginaal vocht of pre-ejaculatievocht van een met hiv geïnfecteerde persoon.
De vloeistof kan gemakkelijk het lichaam van andere mensen infecteren als er open zweren of schaafwonden op de geslachtsdelen zijn.
Overdracht van vaginale seks komt het meest voor bij heteroseksuele paren, terwijl anale seks meer risico loopt op overdracht van HIV naar homoseksuele paren.
Daarom is het belangrijk om jezelf altijd te beschermen door een condoom te gebruiken tijdens elke seksuele activiteit.
Condooms kunnen de overdracht van hiv voorkomen door het binnendringen van het virus in sperma of vaginaal vocht te blokkeren.
2. Gebruik van gebruikte spuiten of afwisselend
Het delen van gebruikte naalden is ook een veel voorkomende manier van overdracht van hiv/aids. Dit risico is vooral hoog bij injecterende drugsgebruikers.
Naalden die door anderen zijn gebruikt, laten bloedsporen achter. Als de persoon besmet is met HIV, kan het bloed met het virus dat op de naald is achtergebleven, via de injectiewond worden overgebracht naar het lichaam van de volgende naaldgebruiker.
Het hiv-virus kan namelijk tot 42 dagen na het eerste contact in een injectiespuit leven, afhankelijk van temperatuur en andere factoren.
Het is mogelijk dat een enkele gebruikte naald hiv op veel verschillende mensen kan overdragen.
Vraag daarom altijd om apparatuur zoals naalden of andere medische hulpmiddelen die nog in een nieuwe verzegelde verpakking zitten en nog nooit eerder zijn gebruikt.
3. Besmetting HIV van moeder op baby
Zwangere vrouwen die voor of tijdens de zwangerschap hiv hebben opgelopen, kunnen de infectie via de placenta in de baarmoeder op hun baby overdragen.
Het risico van overdracht van het hiv-virus van moeder op baby kan ook optreden tijdens het bevallingsproces, zowel bij een normale bevalling als bij een keizersnede.
Aan de andere kant kunnen moeders die borstvoeding geven met hiv het virus ook via de moedermelk op hun baby's overbrengen.
Op basis daarvan is de uitdaging voor moeders die borstvoeding geven en die hiv hebben, dat het hun verboden is moedermelk te geven aan hun baby's.
Bovendien kan overdracht op zuigelingen ook plaatsvinden via gekauwd voedsel door een met hiv geïnfecteerde moeder of verpleegster, hoewel het risico zeer laag is.
Om de verspreiding van hiv van moeder op baby te voorkomen, is het belangrijk om altijd een arts te raadplegen bij het plannen van een zwangerschap.
Als hiv bij de moeder vroegtijdig kan worden opgespoord, kan overdracht op de baby worden voorkomen door regelmatig medicatie te nemen.
Ongebruikelijke manieren om hiv over te dragen
De volgende zijn onverwachte of minder vaak voorkomende wijzen van overdracht die kunnen leiden tot hiv en vervolgens aids:
1. Orale seks
Alle vormen van orale seks worden beschouwd als een laag risico op overdracht van hiv, maar dat betekent niet dat het onmogelijk is. Het risico van overdracht door orale seks blijft bestaan.
Het risico kan zelfs nog groter zijn als u ejaculeert in uw mond en geen condooms of andere mondbeschermers (zoals tand- en/of vrouwencondooms) gebruikt.
HIV-overdracht kan optreden wanneer u de geslachtsdelen van een met HIV geïnfecteerde partner stimuleert of zuigt met uw tong en u een open wond of spruw in uw mond heeft.
Wat dacht je van een kus? Als de kus slechts een uitwisseling van speeksel is, zal het hiv-virus zich niet verspreiden.
Anders dan bij zoenen zijn er zweren, aften of bloedcontact tussen jou en een partner die het hiv-virus heeft, overdracht kan plaatsvinden.
Hetzelfde geldt als de lippen of tong van uw partner per ongeluk worden gebeten tijdens het kussen, de nieuwe zweren kunnen een toegangspunt zijn voor het hiv-virus via het speeksel van de partner.
2. Bloeddonatie en orgaantransplantatie
Directe bloedtransfusies van geïnfecteerde bloeddonoren lopen een hoog risico op overdracht van het hiv-virus.
Overdracht van het hiv-virus via bloeddonaties en orgaantransplantaties komt echter minder vaak voor. De reden is dat er een vrij strikte selectie is voor potentiële donoren voordat bloed wordt gedoneerd.
Bloed- of orgaandonoren ondergaan meestal eerst een screening, inclusief een hiv-bloedtest.
Het heeft tot doel de overdracht van hiv tot een minimum te beperken door het doneren van organen en bloed.
De kans dat hiv-geïnfecteerd bloed wordt doorgegeven totdat het wordt gebruikt voor transfusie is eigenlijk klein. Bloeddonoren en getransplanteerde organen moeten namelijk een streng selectieproces doorlopen.
Bloedtransfusies die worden ontvangen en later worden gegeven aan mensen die bloed nodig hebben, zijn dus eigenlijk veilig.
Als blijkt dat slechts één donatie laat positief blijkt te zijn, wordt het bloed direct weggegooid en worden de organen voor de transplantatiekandidaat niet gebruikt.
Helaas beschikken sommige ontwikkelingslanden misschien niet over de relevante technologie of apparatuur om al het bloed te testen en de overdracht van hiv/aids te voorkomen.
Er kunnen enkele monsters zijn van ontvangen bloedproducten die hiv bevatten. Gelukkig wordt dit voorval als zeldzaam beschouwd.
3. Gebeten door een persoon met hiv
Volgens een onderzoek uit 2011 van het tijdschrift AIDS-onderzoek en -therapie, is er een biologische mogelijkheid dat menselijke beten een onverwachte manier kunnen zijn om HIV over te dragen.
Er is onderzocht dat speeksel minder effectief is als intermediair voor het overdragen van het hiv-virus, omdat het virusremmende eigenschappen heeft. De in het tijdschrift bestudeerde gevallen zijn echter uniek.
In het tijdschrift werd verteld dat de vinger van een gezonde niet-hiv-man met diabetes was gebeten door zijn hiv-positieve geadopteerde zoon. De vinger van de man was hard en diep genoeg gebeten dat de binnenkant van zijn vingernagel bloedde.
Enige tijd nadat hij gebeten was, testte de man positief op hiv en werd geconstateerd dat hij virale lading na het ervaren van hoge hiv-koorts en verschillende infecties.
Artsen en onderzoekers concludeerden uiteindelijk tijdelijk dat speeksel een medium zou kunnen zijn voor de verspreiding van hiv, al weten ze nog niet precies hoe het precies werkt.
Verder onderzoek en onderzoek is nodig om deze wijze van overdracht van HIV te bevestigen.
4. Gebruik seksspeeltjes (seksspeeltjes)
Penetratie van seks, of het nu vaginaal (penis naar vagina), oraal (genitaliën en mond) of anaal (penis naar anus) is, met een partner die hiv en aids heeft, kan je besmet maken.
Niet alleen door rechtstreekse seks, het gebruik van voorwerpen of speelgoed zoals sekspoppen kan ziekten, waaronder hiv, overdragen. Deze toestand is nog riskanter als de seksspeeltjes die je gebruikt niet beschermd zijn.
Overdracht van het HIV- en AIDS-virus van de ene persoon op de andere vindt vaak plaats wanneer seksspeeltjes door elkaar worden gebruikt. Als jij of je partner hiv heeft, deel dan geen seksspeeltjes tijdens een sekssessie.
Het HIV-virus kan over het algemeen niet lang leven op het oppervlak van levenloze objecten. Seksspeeltjes die nog nat zijn van sperma, bloed of vaginaal vocht, kunnen echter een tussenpersoon zijn voor de overdracht van het virus naar andere mensen.
5. Doen piercing, wenkbrauwborduurwerk, wenkbrauwtattoo, lipborduurwerk
Het doorboren van lichaamsdelen of het laten zetten van een tatoeage kan ook het risico op overdracht van hiv vergroten. De wijze van overdracht van HIV in dit proces vindt plaats wanneer tijdens het piercing- en tatoeageproces de doorboorde huid wordt verwond totdat deze bloedt.
Als de instrumenten door elkaar worden gebruikt, is het mogelijk dat mensen die besmet zijn met hiv, sporen achterlaten van hun bloed dat het virus bevat.
Wenkbrauwborduurwerk, wenkbrauwtattoo en lipborduurwerk doen is redelijk veilig voor de gezondheid. Deze opkomende schoonheidstrend kan echter ook een manier zijn om hiv en aids over te dragen.
Dit kan gebeuren als het proces wordt uitgevoerd door medewerkers die onervaren zijn en geen steriele apparatuur gebruiken. De reden, deze borduurprocedure of gezichtstatoeage omvat het opensnijden van de huid.
Om de verspreiding van hiv te voorkomen, moet u ervoor zorgen dat alle gebruikte apparatuur steriel is voordat u gaat zitten en uw wenkbrauwen of lippen laat borduren.
6. Werken in een ziekenhuis
Misschien denk je op het eerste gezicht dat medische hulpverleners de gezondste mensen zijn omdat ze toegang hebben tot en goede kennis hebben over gezondheid.
Naast drugsgebruikers die opzettelijk naalden delen, is het risico op overdracht van hiv echter ook groot voor medisch personeel.
Dit medisch personeel omvat artsen, verpleegkundigen, laboratoriummedewerkers, afvalreinigers van gezondheidsinstellingen via tussenpersonen voor medische apparatuur.
Spuitnaalden kunnen drager zijn van het hiv-virus wanneer het bloed van hiv-positieve patiënten kan worden overgedragen aan gezondheidswerkers als ze open wonden hebben die niet door kleding worden beschermd.
HIV kan ook op de volgende manieren worden overgedragen op gezondheidswerkers:
- Als een spuit die is gebruikt door een hiv-positieve patiënt per ongeluk wordt ingebracht in een gezondheidswerker (ook bekend als: naaldprik letsel).
- Als met HIV besmet bloed in contact komt met slijmvliezen, zoals de ogen, neus en mond.
- Via andere medische apparatuur die wordt gebruikt zonder te worden gesteriliseerd.
Toch is de kans dat het hiv-virus via gebruikte spuiten wordt verspreid onder medisch personeel in zorginstellingen relatief klein.
Dit komt omdat alle gezondheidsinstellingen, van de kleinste tot de internationale schaal, gestandaardiseerde veiligheidsprotocollen hebben.
Het risico op overdracht van hiv is hoog als: virale lading lang
Naast het risico van overdracht door het type intermediaire vloeistof, moet u ook de hoeveelheid hiv-virusbelasting in het lichaam weten.
Virale belasting is het aantal virusdeeltjes in 1 ml of 1 cc bloed. Hoe meer virus in het bloed, hoe groter het risico dat u hiv op anderen overdraagt.
Wanneer dan virale lading van mensen die hiv-positief zijn verlaagd door hiv-behandeling, neemt ook de kans op hiv-overdracht af.
De verspreiding van hiv van een met het virus geïnfecteerde persoon naar zijn partner is echter nog steeds mogelijk ondanks de testresultaten virale lading geeft aan dat het virus niet meer wordt gedetecteerd.
Het risico van overdracht van HIV van PLWHA naar hun sekspartners zal nog steeds bestaan omdat:
- Toets virale lading meet alleen de hoeveelheid virus in het bloed. Het HIV-virus is dus nog steeds te vinden in genitale vloeistoffen (sperma, vaginale vloeistoffen).
- virale lading kan toenemen tussen routinetestschema's. Als dit gebeurt, hebben mensen met hiv een grotere kans om hiv door te geven aan hun partner.
- Het hebben van andere seksueel overdraagbare aandoeningen kan toenemen virale lading in genitale vloeistoffen.
Als u seksueel actief bent, moeten u en uw partner overwegen zich te laten testen op hiv als een maatregel om overdracht van ziekten te voorkomen.
Onmogelijke manieren om hiv over te dragen
HIV kan zich niet voortplanten in andere gastheren dan mensen en kan niet lang buiten het menselijk lichaam overleven.
Dus, HIV-overdracht zou niet mogelijk zijn via volgend op:
- Dierenbeten, zoals muggen-, teken- of andere insectenbeten.
- Fysieke interacties tussen mensen waarbij geen lichaamsvloeistoffen worden uitgewisseld, bijvoorbeeld:
- Aanraken en knuffelen
- Handen schudden of vasthouden
- Samen slapen in hetzelfde bed zonder seksuele activiteit
- Chips
- Eetgerei delen en kleding of handdoeken delen met mensen met hiv.
- Gebruik dezelfde badkamer/toilet.
- Zwemmen in openbare zwembaden met mensen met hiv.
- Speeksel, tranen of zweet dat niet vermengd is met het bloed van een hiv-positief persoon.
- Andere seksuele activiteiten waarbij geen lichaamsvloeistoffen worden uitgewisseld, zoals kussen op de lippen en aaien (wrijf de geslachtsdelen) terwijl u nog volledig gekleed bent.
Speeksel, tranen en zweet zijn geen ideale dragers van hiv-overdracht. Dit komt omdat deze vloeistoffen niet voldoende actief virus bevatten om de infectie op andere mensen over te kunnen dragen.
Bovendien kan het hiv-virus onder geschikte omstandigheden, zoals in het menselijk lichaam, in het laboratorium slechts enkele dagen of weken overleven.
Hier zijn de principes om te begrijpen over de overlevingskansen van het HIV-virus:
- Hiv is gevoelig voor hoge temperaturen, wat betekent dat het sterft bij hoge temperaturen, boven de 60 graden Celsius.
- Hiv kan in het laboratorium beter overleven bij koude temperaturen, zo'n 4 tot -70 graden Celsius.
- HIV is erg gevoelig voor veranderingen in pH-niveaus of zuur-base-niveaus. Een pH-waarde lager dan 7 (zuur) of hoger dan 8 (alkalisch) ondersteunt de overleving van HIV niet.
- HIV kan 5-6 dagen overleven in gedroogd laboratoriumbloed bij kamertemperatuur, maar moet op een gunstige pH-waarde zijn.
HIV is een snel evoluerend virus, maar gelukkig kan de verspreiding van dit virus nog steeds worden voorkomen en gecontroleerd.
Daarom is het een goed idee dat u en uw partner zich bewust zijn van het risico van overdracht door routinematig jaarlijkse tests op geslachtsziekten te ondergaan.
Veel mensen weten niet of beseffen niet eens dat ze besmet zijn, omdat de symptomen van hiv in het begin meestal niet meteen verschijnen.
