Uw bloed bestaat uit vier hoofdcomponenten, namelijk rode bloedcellen (erytrocyten), witte bloedcellen (leukocyten), bloedplaatjes (bloedplaatjes) en bloedplasma. Deze vier componenten kunnen problematisch zijn, zodat ze niet goed kunnen functioneren. Als gevolg hiervan kunt u verschillende bloedaandoeningen ervaren die acuut en chronisch kunnen zijn. Dus, wat zijn de meest voorkomende bloedaandoeningen? Ontdek hier het antwoord.
Wat zijn de soorten bloedaandoeningen?
Bloed bestaat uit vloeistoffen en vaste stoffen. Het vloeibare deel, plasma genaamd, is gemaakt van water, zout en eiwit. Ondertussen bevat het vaste deel van uw bloed rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.
Bloedaandoeningen kunnen een of meer delen van het bloed aantasten. Hierdoor kan het bloed zijn werk niet goed doen.
Hier is een lijst van enkele van de meest voorkomende bloedaandoeningen.
Bloedaandoeningen die de rode bloedcellen aantasten
Een rode bloedcelaandoening is een aandoening die de cellen aanvalt die zuurstof van uw longen naar de rest van uw lichaam transporteren. Verschillende bloedaandoeningen die de rode bloedcellen kunnen beïnvloeden, zijn onder meer:
1. Bloedarmoede
Bloedarmoede wordt veroorzaakt door een laag aantal rode bloedcellen in het lichaam. Als u bloedarmoede heeft, krijgt uw lichaam geen aanvoer van zuurstofrijk bloed. Als gevolg hiervan kunt u zich moe, lusteloos en weinig energie voelen. U kunt ook andere symptomen hebben, zoals kortademigheid, duizeligheid of hoofdpijn.
Afhankelijk van de oorzaak is bloedarmoede onderverdeeld in verschillende soorten, waaronder:
- Bloedarmoede door ijzertekort
- Pernicieuze anemie (vitamine B12-tekort)
- Bloedarmoede door chronische ziekte
- Auto-immuun hemolytische anemie
- Aplastische bloedarmoede
- Megaloblastaire anemie
- Sikkelcelanemie
- Bloedarmoede door thalassemie
- Foliumzuurdeficiëntie bloedarmoede
2. Polycythaemia vera
Geciteerd uit de Mayo Clinic, is polycythaemia vera een aandoening waarbij te veel rode bloedcellen in het ruggenmerg worden geproduceerd. Een verhoogde productie van rode bloedcellen in het lichaam kan bloedstolsels veroorzaken en de bloedstroom blokkeren. Deze aandoening verhoogt het risico op bloedstolsels.
Als ze niet snel worden behandeld, kunnen bloedstolsels door de bloedvaten gaan en ernstige aandoeningen veroorzaken, zoals een beroerte (bloedvaten van de hersenen) of een myocardinfarct (hartslagaders).
Bloedaandoeningen die de witte bloedcellen aantasten
Aandoeningen van witte bloedcellen zijn aandoeningen die cellen aanvallen die dienen als het immuunsysteem van het lichaam om ziekten te bestrijden. Een afwijking in het aantal witte bloedcellen kan u vatbaar maken voor infectie.
Verschillende bloedaandoeningen die witte bloedcellen kunnen aantasten, zijn onder meer:
1. Lymfoom
Lymfoom is een vorm van bloedkanker die de lymfeklieren, de thymusklier, het beenmerg en andere delen van het lichaam aantast. Deze aandoening treedt op wanneer witte bloedcellen zich abnormaal en onbeheersbaar ontwikkelen.
Lymfoom is van verschillende typen, maar de twee hoofdcategorieën van lymfoom zijn Hodgkin-lymfoom en non-Hodgkin-lymfoom.
2. Leukemie
Leukemie is een vorm van bloedkanker die optreedt wanneer witte bloedcellen abnormaal worden en zich ongecontroleerd vermenigvuldigen in het beenmerg. Leukemie is de meest voorkomende vorm van bloedkanker.
Op basis van hoe snel het zich ontwikkelt en het type witte bloedcellen dat wordt aangevallen, wordt leukemie onderverdeeld in acuut en chronisch. Chronische leukemie is veel gevaarlijker en moeilijker te behandelen dan acute leukemie.
3. Multipel myeloom
Multipel myeloom is een vorm van bloedkanker die optreedt wanneer plasmacellen kwaadaardig worden en zich ongecontroleerd vermenigvuldigen. In feite spelen plasmacellen een rol bij het produceren van antilichamen (of immunoglobulinen) die het lichaam helpen ziektekiemen aan te vallen en te doden.
Multipel myeloom veroorzaakt abnormale productie van antilichamen, waardoor uw immuunsysteem zwak en vatbaar voor infecties wordt.
4. Myelodysplastisch syndroom (praleukemie)
Myelodysplastisch syndroom, ook bekend als praleukemie, is een vorm van bloedkanker die het beenmerg aantast. Deze aandoening wordt veroorzaakt door onvolmaakt gevormde bloedcellen, waardoor ze niet goed kunnen functioneren.
Hoewel het vaak langzaam verschijnt, kan dit syndroom ook plotseling optreden en in ernstige stadia leukemie worden.
Bloedaandoeningen die de bloedplaatjes beïnvloeden
Deze aandoening tast bloedplaatjes aan, dit zijn cellen in het bloed die in de bloedbaan circuleren en helpen bij de bloedstolling. Sommige bloedaandoeningen die van invloed kunnen zijn op bloedplaatjes zijn:
1. Trombocytopenie
Trombocytopenie treedt op omdat de bloedplaatjes in het bloed te laag zijn. Bloedplaatjes zijn bloedcellen die een belangrijke rol spelen in het bloedstollingsproces. Deze aandoening kan worden veroorzaakt door gezondheidsproblemen of de effecten van bepaalde medicijnen.
In zeldzame gevallen kan het aantal bloedplaatjes zo laag worden dat gevaarlijke inwendige bloedingen kunnen optreden.
2. Essentiële trombocytemie
Essentiële trombocytemie is een toename van het aantal bloedplaatjes zonder duidelijke reden. Deze aandoening veroorzaakt overmatige bloedstolling en bloedingen.
Essentiële trombocytemie kan optreden als gevolg van verstoring van het proces van stamcelvorming (stamcellen) bloedvormers. Helaas weten experts tot nu toe niet wat de exacte oorzaak van essentiële trombocytose is.
3. Trombofilie
Trombofilie of ook bekend als bloedstolling is een ziekte die gepaard gaat met bloedstolling. Deze aandoening maakt het gemakkelijker voor het bloed om te stollen. Sommige mensen bij wie deze ziekte is vastgesteld, moeten elke dag bloedverdunners gebruiken om de vorming van bloedstolsels te voorkomen.
Bloedstollingsfactorstoornissen
Stollingsfactoren of stollingsfactoren zijn eiwitten in het bloed die samen met bloedplaatjes bloedstolsels vormen. Elk probleem dat de functie of hoeveelheid stollingsfactoren beïnvloedt bij het veroorzaken van een bloedingsstoornis.
Sommige bloedaandoeningen die de bloedstollingsfactoren kunnen beïnvloeden zijn:
1. Hemofilie
Hemofilie is een genetische ziekte die ervoor zorgt dat bloed moeilijk stolt. Deze aandoening wordt veroorzaakt wanneer het lichaam geen bloedstollingseiwitten (stollingsfactoren) heeft.
Als een persoon met hemofilie bloedt, zal het bloeden moeilijk te stoppen zijn. Als gevolg hiervan zal het bloed blijven stromen. Als deze ziekte niet onmiddellijk wordt behandeld, kan dit leiden tot ernstige complicaties.
2. Diepe veneuze trombose
Diepe veneuze trombose (DVT) is een ziekte die optreedt wanneer er een bloedstolsel in een ader zit. Meestal zijn de aderen die het vaakst stolsels ervaren de benen.
Deze aandoening zorgt ervoor dat de bloedstroom vertraagt. Als gevolg hiervan wordt het geblokkeerde gebied gezwollen, rood en pijnlijk. Wanneer een bloedstolsel naar de longen reist, kan dit een longembolie veroorzaken, wat ernstige ademhalingsproblemen kan veroorzaken.
3. Verspreide intravasculaire coagulatie
Gedissemineerde intravasculaire coagulatie (DIC) is een zeldzame, maar ernstige aandoening die abnormale bloedstolling door de bloedvaten van het lichaam veroorzaakt. Deze aandoening wordt veroorzaakt door een ziekte of andere aandoening, zoals een infectie of verwonding, waardoor het bloedstollingsproces overactief wordt.
4. Ziekte van Von Willebrand
von Willebrand ziekte (VWD) of de ziekte van von Willebrand is een genetische aandoening die wordt veroorzaakt door een van de stollingseiwitten, namelijk de von Willebrand-factor (VWF). VWF bindt aan factor VIII (een belangrijk stollingseiwit) en bloedplaatjes in bloedvatwanden. Deze factor helpt bij het vormen van een bloedplaatjesprop tijdens de stolling.
Wat zijn de tekenen en symptomen van bloedaandoeningen?
Tekenen en symptomen van bloedaandoeningen kunnen variëren, afhankelijk van de oorzaak en welke bloedbestanddelen abnormaal zijn. Er zijn echter enkele typische symptomen die kunnen optreden wanneer een persoon een bloedaandoening heeft, waaronder:
- Zwak, lusteloos, machteloos
- Koorts
- Hoofdpijn
- Duizelig
- Bleke huid
- Roodheid op het gezicht
- Overmatige bloedstolling
- Er verschijnen petechiën of rode vlekken
- Wonden die niet genezen of langzaam genezen
- Oncontroleerbare bloeding na blessure
- De huid krijgt gemakkelijk blauwe plekken, ook al is het maar een kleine impact
Over het algemeen veroorzaken bloedaandoeningen zeer hevige bloedingen in gevallen van:
- bloedneus
- tandheelkundige procedures
- Menstruele bloeding
- Bevallen van
- Tandjes krijgen bij baby's
Er kunnen tekenen en symptomen zijn die hierboven niet zijn vermeld. U kunt hier controleren op eventuele symptomen die u vermoedt. Voor meer definitieve resultaten moet u echter een arts raadplegen met betrekking tot bepaalde symptomen.
Wat veroorzaakt bloedstoornissen?
Er zijn verschillende hoofdoorzaken van bloedziekten, waaronder:
1. Afstammelingen
Bloedziekten kunnen in families voorkomen. Dit betekent dat als een ouder of broer of zus een bloedaandoening heeft, u waarschijnlijk hetzelfde zult ervaren.
2. Bepaalde voorwaarden
Bepaalde aandoeningen kunnen het risico op bloedaandoeningen verhogen. Een daarvan is een auto-immuunziekte. Auto-immuunziekten zoals lupus zorgen ervoor dat uw immuunsysteem niet goed werkt. Uw immuunsysteem kan uw eigen bloedplaatjes vernietigen, waardoor het voor het lichaam moeilijk is om te stoppen met bloeden als u gewond raakt.
3. Infectie
Sommige infecties kunnen het aantal witte bloedcellen in uw bloed verminderen. Toch kunnen infecties soms ook de aanmaak van witte bloedcellen in uw lichaam verhogen.
4. Ondervoeding
Een slechte voedingsinname kan ook bloedaandoeningen veroorzaken. Als u bijvoorbeeld een ijzertekort heeft, kan uw lichaam niet genoeg rode bloedcellen aanmaken. Als gevolg hiervan wordt u vatbaarder voor bloedarmoede.
Hoe deze aandoening te diagnosticeren?
Om de oorzaak van de bloedaandoening die u ervaart te achterhalen, zal uw arts u gewoonlijk aanraden om enkele van de onderstaande tests uit te voeren.
- Volledige bloedtelling. Deze procedure wordt gebruikt om alle cellulaire componenten (rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes) in het bloed te evalueren.
- Aantal reticulocyten. Deze test meet het aantal nieuw gevormde rode bloedcellen (erytrocyten) in een bepaald bloedvolume.
- Een speciale test van bloedcellen. De meeste tests worden uitgevoerd op een bloedmonster, maar sommige vereisen een monster uit het beenmerg.
- Bloedstollingstesten omvatten verschillende soorten tests. Verschillende stollingstesten kunnen het aantal bloedplaatjes in uw bloed tellen.
- Meting van eiwitten en andere stoffen. Deze test wordt uitgevoerd op een urinemonster.
Wat zijn de behandelingsmogelijkheden voor de behandeling van bloedaandoeningen?
Uw arts kan een combinatie van behandelingen voorstellen om uw bloedcelaandoening te helpen corrigeren. De volgende behandelingsopties kunnen door uw arts worden voorgesteld:
1. Medicijnen
Als uw aandoening niet als ernstig is geclassificeerd, mag u alleen bepaalde medicijnen krijgen om de symptomen te verlichten waarover u klaagt.
2. Beenmergtransplantatie
Ondertussen, in gevallen waarin het medicijn niet goed werkt, kan u worden geadviseerd om een beenmergtransplantatie te doen. Deze procedure kan beschadigd beenmerg repareren of vervangen, zodat het weer goed kan functioneren.
Waar is een ruggenmergtransplantatie voor en hoe verloopt het proces?
3. Bloedtransfusie
Bloedtransfusies zijn een andere optie om verloren of beschadigde bloedcellen te vervangen. Bij een bloedtransfusie krijgt u een infuus met gezond bloed van een donor.
